“Chắp tay lạy người” của Trúc Phương: Xin bỏ lại sau những bạc bẽo tình đời

CA KHÚC “CHẮP TAY LẠY NGƯỜI”

• Tên các khúc: Chắp tay lạy người

• Nhạc sĩ: Trúc Phương

• Năm phát thành: 1971

• Ca sĩ trình bày tiêu biểu: Chế Linh, Thanh Thúy, Dạ Hương,…

Hoàn cảnh ra đời ca khúc “Chắp tay lạy người” của nhạc sĩ Trúc Phương

Trúc Phương là một trong những nhạc sĩ tiêu biểu nhất của làng nhạc vàng, được giới mộ điệu xưng tụng là “ông hoàng bolero”. Ngoài những bản nhạc viết về tình yêu, tâm sự người lính, ông còn viết nhạc về những tình đời, tình người trong cuộc sống, tiêu biểu nhất chính là ca khúc “Thói đời” và “Chắp tay lạy người”.

“Chắp tay lạy người” là ca khúc chất chứa nỗi lòng đau đớn với những ưu tư khi nhìn những thói đời khinh khi, coi thường trong cuộc sống. Tuy không phải là bài hát nổi tiếng nhất trong sự nghiệp của nhạc sĩ Trúc Phương, nhưng “Chắp tay lạy người” lại là bài hát có ý nghĩa nhất trong cuộc đời người nhạc sĩ tài hoa bạc mệnh. Bởi trong những năm tháng cuối đời, ông đã nhiều lần chứng kiến những kinh bạc, bạc bẽo của tình người. Những điều đó càng giúp ông thấm thía những câu từ trong bản nhạc viết ra vào hơn 20 năm trước đó.

Trước năm 1975, ca khúc “Chắp tay lạy người” của nhạc sĩ Trúc Phương được c sĩ Chế Linh thu thanh vào Đĩa hát Việt Nam và đầu thập niên 1970 nữ ca sĩ Thanh Thúy và Dạ Hương cũng thu lại bài hát này trong băng cối.

Đôi lời bình phẩm ca khúc “Chắp tay lạy người”

Tôi chắp tay xin lạy tôi lạy người đời,

lạy bạn bè, lạy em đã lừa dối.

Tôi xin lạy cơn đau

đi trên vực sâu nghe buồn gì đâu

khi chưa tỏ tình đã nói xa nhau.

Ngay từ những câu hát đầu tiên, Trúc Phương đã “lạy người đời”, “lạy bạn bè”, “lạy người tình” và lạy cả những cơn đau sau những lừa dối để thể hiện niềm đau xót tột cùng của nhân vật “tôi” trong bài hát. Nỗi đau dâng lên đỉnh điểm khi “tôi chắp tay xin lạy tôi”, sự đau đớn tột cùng đã khiến thần trí người trở nên chao đảo, chới với. Sau quá nhiều lần bị tổn thương dày xéo họ trở nên sợ tất cả mọi người và sợ cả chính bản thân mình. Dù đang sống, nhưng bản thân lại chẳng khác nào đang đứng trước vực sâu khi không cảm nhận được tình thân ái nào từ nhân thế, từ bạn bè và cả người tình.

Tôi chắp tay xin lạy đêm ngủ thật lạ

mà lạnh đầy cô đơn buốt thịt da.

Ôm mối tình liêu trai

cơn mê vụt trôi xa khỏi tầm tay.

Để tôi nói ghét người, yêu người.

Đêm nay thật lạ, cái lạnh mà người cảm nhận được không đến từ bên ngoài mà từ chính trái tim đang tan vỡ, cuộc tình mơ tưởng bấy lâu nay chỉ như một làn sương mờ, càng cố ôm lấy lại càng bẽ bàng, lạc lõng. Lòng thấy giận nhưng càng giận lại càng yêu, càng cố quên đi lại càng thêm nhung nhớ. Chỉ vài câu đơn giản, nhạc sĩ đã khiến người nghe cảm nhận được nỗi cô đơn quạnh quẽ đến lạnh người…

Khơi thêm đau vết thương đời mang.

Nhớ yêu đương, nỗi nhớ bàng hoàng.

Bạn thân trở mặt, người yêu xa dấu tay ôm.

Lạy người cho tôi biết buồn

nên ơn sâu đã thành oán hờn.

Càng ngẫm nghĩ, càng trằn trọc nhớ đến lại càng thêm đau lòng khi người tình thì xa, bạn bè cũng trở mặt. Đời bạc bẽo cũng đến thế là cùng. Khi tình đời đổi trắng thay đăng, những thân ái ngày cũ phai mờ thì những ơn sâu cũng trở thành oán hận đậm sâu. Nhưng suy cho cùng, những nỗi buồn đó, những niềm đau đó cũng là những trải nghiệm, những bài học khó quên trong đời.

Đoạn nhạc này trong bài gợi nhớ đến bài hát cũng nổi tiếng không kém của Trúc Phương cũng viết về tình đời tình người đó là “Thói đời”: “Bạn quên ta tình cũng quên ta nên chung thân ta giận cuộc đời”. Có thể thấy rằng, nỗi đau chứng kiến thói đời bạc bẽo của nhạc sĩ là có thật, nó trở thành sự ám ảnh, khó quên trong đời nên thường được ông đưa vào các nhạc phẩm, chứ không phải là nỗi đau thương mô hồ nào đó hư cấu thành.

Tôi chắp tay xin cảm ơn thật vội vàng

để được bình yên trên bước ngựa hoang.

Khi u hoài phôi pha

ghi trong bài ca cho người phụ ta.

Lời tha thiết cũng thành xa lạ.

Phiên khúc cuối của bài hát là lời từ biệt, sau những đau thương, ai cũng muốn quay về với sự bình yên để bước tiếp đoạn đường phía trước. Sau những buồn thương vô tận, những tổn thương sâu đậm, người chỉ muốn “bình yên trên bước ngựa hoang”, bỏ lại phía sau nỗi u hoài để tìm bến đỗ mới. Và trước khi rời đi, người cũng muốn gửi lại lời “cảm ơn” đến những tình đời, tình người bạc bẽo, đến những bài học thấm thía khổ đau. Câu hát này có lẽ cũng đúng với suy nghĩ của nhạc sĩ Trúc Phương, bởi sau này dù trải qua nhiều sóng gió giận hờn nhưng trước khi từ giã cõi đời, ông vẫn muốn gửi lời cảm ơn đến những tột đỉnh vinh quang hạnh phúc và tận cùng nghèo khổ đau thương mà ông đã đi qua bằng ca khúc “Xin cảm ơn đời”.

Chắp tay lạy tôi, chắp tay lạy đời

Chắp tay lạy em, lạy người tôi yêu...

Xem thêm: “Mưa nửa đêm” - Khúc nhạc sầu nhưng không bi lụy của Trúc Phương