Tình yêu trong âm nhạc Từ Công Phụng: Trách móc cũng vừa phải, yêu thương cũng vừa phải

Nhạc sĩ Từ Công Phụng (SN 1942, quê Ninh Thuận) tốt nghiệp cử nhân luật, tham gia sáng tác từ năm 1960. Ông là một trong những nhạc sĩ tiêu biểu của nền tân nhạc Việt Nam giai đoạn 1954 - 1975 cùng với Phạm Duy, Ngô Thụy Miên, Trịnh Công Sơn, Lê Uyên Phương, Vũ Thành An. Ông là một trong những người dành cả cuộc đời để viết tình ca (giống như nhạc sĩ Ngô Thụy Miên).

Nhạc sĩ Từ Công Phụng có 3 tuyển tập nhạc: Tình khúc Từ Công Phụng, Trên ngọn tình sầu, Giữ đời cho nhau. Trong đó có những nhạc phẩm được phổ biến rộng rãi đến tận hôm nay như: Bây giờ tháng mấy, Giọt lệ cho ngàn sau, Mắt lệ cho người... 

Âm nhạc của Từ Công Phụng được Cục Nghệ thuật biểu diễn - Bộ Văn Hóa, Thể thao và Du lịch chính thức cấp phép lưu hành tại Việt Nam vào năm 2003. Vào tháng 5/2008, ông trở về Việt Nam tham gia chương trình "45 năm tình ca Từ Công Phụng" tại một phòng trà nổi tiếng ở TP Hồ Chí Minh. Đến năm 2012, Đức Tuấn đã làm mới tình ca Từ Công Phụng bằng album "Lời tôi ru như mơ" - đây là đĩa nhạc tập hợp các ca khúc được sáng tác trong giai đoạn 1960 - 1970 của Từ Công Phụng (giai đoạn rực rỡ nhất, tiếng tăm nhất trong sự nghiệp âm nhạc của ông). 

Theo VnExpress, âm nhạc của Từ Công Phụng thuộc loại "nhạc sang". Âm nhạc của ông là sự kết hợp tài tình của giai điệu mượt mà, nối dài dòng tiền chiến pha trộn với chất pop-rock thời kỳ đầu du nhập vào Sài Gòn. Với những ca từ đẹp đẽ, ông thể hiện nhiều chiêm nghiệm về thân phận và tình yêu. 

Thời gian đã trôi qua, nhưng câu hỏi "Bây giờ tháng mấy rồi hỡi em" vẫn còn vương vấn trong lòng những người thờ đó. Cho dù đầu đã điểm tuyết sương nhưng vần điệu của bản tình ca "Bây giờ tháng mấy" vẫn đưa đẩy bên tai, trong tâm trí...

Có người yêu nhạc Từ Công Phụng từng viết lên mạng xã hội rằng: Nghe nhạc Từ Công Phụng cũng là lúc chúng ta lắng lòng lại, có cảm giác như ngồi bên hiên nhà, thong dong và thả hồn mình theo từng cung bậc âm giai trong âm nhạc của ông, cái cảm giác nhẹ nhõm và dạt dào lạ. Nhạc của ông không bi lụy, không thê lương, mà đó chỉ là phút xao lòng của một chút lãng mạn, một lãng mạn mới, một rung động... mới, và một thiết tha... mới! Trong những ca khúc của ông, dường như lúc nào cũng có thể nhìn thấy bóng những dòng sông, áng mây, bờ biển, những cơn mưa, những màu Thu... và đặc biệt, từ cấu trúc của thanh âm tới cấu trúc của ca từ, bao giờ cũng toát ra cái vẻ êm đềm chầm chậm lan trải. Buồn nhưng chẳng tuyệt vọng, không đau đớn, càng không chua chát.

Gom một chút nắng vàng

Hắt lên soi hạnh phúc trên tháng ngày đã qua

Em nhìn thấy chút gì?

Có phải chăng rạn vỡ trong tâm hồn chúng ta?

Âm nhạc của Từ Công Phụng là thế, trách móc cũng vừa phải, yêu thương cũng vừa phải, như một âm thầm chịu đựng của lẽ vô thường, 'thôi dòng đời đó cuốn người đi'. Thế nhưng, niềm nhớ thì da diết và mãi mãi không buông rời...

Bởi thế, chúng ta, đã nghe và đã nhớ rất nhiều vì thương niềm tiếc thương cho những cuộc tình không thành. Và chúng ta, thầm cảm ơn, Từ Công Phụng, đã đến trong cuộc đời này, đã thay chúng ta nói hộ những cảm hoài sâu xa nhất! Thứ âm nhạc mượt mà như tơ óng, trau chuốt trong từng ca từ, dễ làm say lòng bất kỳ ai... Nếu có điều gì vĩnh cửu được, thì em ơi, đó là, âm nhạc của họ Từ!

Phải nói rằng, Từ Công Phụng và âm nhạc của ông đã ghi dấu sâu sắc từ những ngày đầu tiên trên sân khấu Đại học Văn Khoa tọa lạc ở góc đường Gia Long - Nguyễn Trung Trực. Nơi đó là "tổng hành dinh" của những kế hoạch các chương trình sinh hoạt thanh niên, sinh viên, học sinh. Ở nơi đó, Từ Công Phụng cùng Từ Dung đã ghi dấu ấn bằng nhạc phẩm "Bây giờ tháng mấy".

Rồi Từ Công Phụng lại làm tươi mát thêm những bản tình ca lãng mạn. Ông ghi dấu ấn trong những tác phẩm ca ngợi tình yêu mượt mà và những cuộc tình ly biệt: Lối rêu xưa đã mờ dấu chân người, Người buồn cho mai sau, Cuộc tình ta tan mau...

Qua nét nhạc êm đềm và lời ca đầy chất thơ, ta cảm nhận được rung động của người nhạc sĩ bằng nét vẽ âm nhạc. Bức tranh tình yêu dẫu nhạt nhòa kỷ niệm nhưng không phải là hư cấu, không phải ẩn dụ mà là rất hiện thực. Nó phản ánh trung thực được tình cảm lãng mạn trong tâm hồn người nghệ sĩ:

"Thôi đừng lừa dối nhau làm gì

Thôi... đừng tìm nhau nữa mà chi

Đường vào ngày mai sỏi đá, 

thôi, em về quên hết đi ngày xưa..." (Lời Cuối)

Mỗi bản tình ca của Từ Công Phụng đều ghi dấu kỷ niệm của ông và của cả người nghe. Nó chợt giúp ta sống lại một giây phút nào đó trong đời... Đó là những bài ca dành cho những người đang yêu nhau, những ai yêu xa, biết yêu lúc xa và nếu được gần nhau thì hãy sống sao cho hết lúc gần...

Trong nhạc Từ Công Phụng, tình yêu rất đỗi nhẹ nhàng. Tình yêu nào cũng đẹp cho dù đã tạ từ nhau. Nhạc của Từ Công Phụng, trong một buổi chiều êm đềm nào đó, nghe chính tác giả hát lại càng da diết, thấm sâu hơn. Giọng hát như gọi nhớ một chút mênh mang, đưa ta về khung trời cũ...

Xem thêm: Nhạc sĩ Từ Công Phụng và ca sĩ Từ Dung: Trai tài gặp giai nhân giúp nền tân nhạc có thêm cặp song ca ăn khách