Ban nhạc The Uptight: Khi cả gia đình tài hoa cùng hòa chung tiếng hát

Ban nhạc The Uptight là một ban nhạc hiếm thấy ở Việt Nam, bởi các thành viên đều là anh chị em trong gia đình. Ban nhạc thành lập vào năm 1972, tan rã vào năm 1993, tổng cộng có 6 thành viên. Đó là Anh Tú (nhóm trưởng/thủ lĩnh), Tuấn Ngọc (đồng thủ lĩnh), Khánh Hà, Thúy Anh, Lan Anh, Lưu Bích. 

Ban nhạc The Uptight và những mảnh ghép tài hoa hiếm thấy

Như đã kể trên, The Uptight là một ban nhạc gia đình khá nổi tiếng thập niên 1960 - 1970. Các thành viên là con của ca sĩ - nhạc sĩ Lữ Liên, tác giả của nhiều ca khúc nhạc ngoại lời Việt. Dưới đây là tiểu sử của các thành viên trong ban nhạc The Uptight.

Anh Tú là ai?

Anh Tú tên thật là Lữ Anh Tú, là người con thứ 3 trong gia đình có truyền thống nghệ thuật. Nam ca sĩ nổi tiếng với dòng nhạc trẻ, nhạc trữ tình thập niên 1970. Thời gian đầu đi hát, hành trang kĩ năng của ông chỉ là chất giọng đặc biệt cùng đôi chút hiểu biết về nhạc lý. Nhưng về sau, ông được anh trai Tuấn Ngọc hướng dẫn chi tiết, cũng như năng khiếu sẵn có nên dần gây dựng tên tuổi.

Tuy có hoạt động solo, nhưng Anh Tú vẫn nổi tiếng với sự nghiệp trong ban nhạc The Uptight hơn cả. Ông là nhóm trưởng (thủ lĩnh) kiêm hát chính trong ban nhạc.

Tuấn Ngọc là ai?

Tuấn Ngọc tên thật là Lữ Anh Tuấn, con trai thứ 2 trong gia đình có truyền thống nghệ thuật. Ông là một trong những danh ca nhạc hải ngoại nổi tiếng nhất, có ảnh hưởng nhất định tới các đồng nghiệp cùng thế hệ và cả sau này. 

Tuấn Ngọc bắt đầu đi hát từ khi mới 5 tuổi, đến năm 13 tuổi có thể kiếm tiền từ nghề hát. Ở tuổi 17, ông đã là ca sĩ chuyên nghiệp giống chị của mình là ca sĩ Bích Chiêu, gây dựng nhiều tiếng vang nhất định. Ông tham gia nhiều ban nhạc trẻ đình đám ở Sài Gòn lúc bấy giờ, thu hút nhiều sự chú ý. 

Nam ca sĩ tham gia bạn nhạc The Uptight từ sau năm 1975. Ban đầu, Tuấn Ngọc tham gia với vai trò hướng dẫn thanh nhạc cho em trai Anh Tú. Về sau, ông cũng trở thành ca sĩ hát chính, đồng thủ lĩnh với em. Dù vậy, Tuấn Ngọc vẫn nổi tiếng với vai trò ca sĩ solo hơn cả, là thành viên nổi tiếng nhất của ban nhạc.

Khánh Hà là ai?

Khánh Hà tên thật là Lữ Thị Khánh Hà, con gái thứ 4 trong gia đình có truyền thống nghệ thuật. Nữ ca sĩ có sự nghiệp âm nhạc "dài hơi", bắt đầu đi hát từ khi mới 16 tuổi, nay đã ngoài 70 vẫn rất hăng say với nghề. 

Khánh Hà là một trong những thành viên đầu tiên của The Uptight, đảm nhiệm vị trí hát chính. Sự nghiệp solo của bà cũng rất thành công, có không ít CD nổi đình đám. Về sau, bà thành lập trung tâm băng nhạc Khánh Hà, làm điểm tựa giúp các anh chị em và chồng là ca sĩ Tô Chấn Phong phát hành các CD âm nhạc. 

Thúy Anh là ai?

Thúy Anh tên thật là Lữ Thị Thúy Anh, người con gái thứ 5 trong gia đình có truyền thống nghệ thuật. Bà là một trong những thành viên đầu tiên của ban nhạc The Uptight. 

Trước khi cùng các anh chị em thành lập the Uptight, bà là thành viên ban nhạc The Blue Jets. Trong The Uptight, bà đảm nhiệm vai trò hát chính.

Lan Anh là ai?

Lan Anh tên thật là Lữ Thị Lan Anh, con gái thứ 6 trong gia đình có truyền thống nghệ thuật. Bà là một trong những thành viên tham gia ban nhạc the Uptight sau năm 1975. 

Trong ban nhạc, bà phụ trách vị trí chơi trống. Về sau, Lan Anh được biết đến nhiều hơn với vai trò nhạc sĩ, là tác giả bài hát "Tình phụ tôi" cùng vô số các ca khúc nhạc ngoại lời Việt khác.

Lưu Bích là ai?

Lưu Bích tên thật là Lữ Thị Lưu Bích, là con út trong gia đình. Cô là một trong những thành viên tham gia The Uptight về sau. Trong ban nhạc, Lưu Bích đảm nhiệm vị trí hát bè, chơi keyboard (thời gian đầu) và hát chính.

Sau khi ban nhạc này tan rã, Lưu Bích cùng các anh chị tập trung phát triển sự nghiệp solo. Hiện tại, dù đã 55 tuổi, cô vẫn rất hăng say hoạt động âm nhạc. Dòng nhạc mà Lưu Bích theo đuổi là nhạc trẻ hoặc nhạc ngoại lời Việt.

Ban nhạc The Uptight ra đời trong hoàn cảnh nào?

Ban nhạc The Uptight ra đời trong thời điểm phong trào nhạc trẻ lên tới đỉnh cao ở Sài Gòn. Thời bấy giờ, có không ít ban nhạc trẻ ra mắt và trở thành "bất hủ", chẳng hạn như The Strawberry Four, The Enterprise, C.B.C, The Dreamers, The Blue Jets, The Uptight,...

Hiếm người biết rằng, The Uptight có liên hệ khá mật thiết với ban nhạc The Blue Jets. Năm 1970, ca sĩ Anh Tú cùng em gái là Khánh Hà - Thúy Anh tham gia vào ban nhạc The Blue Jets. Tiền thân của The Blue Jets là The Rocking Stars Brothers, với các thành viên là Hoàng Long và 3 anh em Robert, Albert và Philippe, tất cả đều là nhạc công. Sau đó, 3 anh chị em Anh Tú, Khánh Hà và "bé Thúy" - tức Thúy Anh tham gia vào ban nhạc, đảm nhiệm vai trò ca sĩ. Nhóm nhạc The Blue Jets ra đời từ đó, tổng cộng có 7 thành viên.

Trước khi tham gia The Blue Jets, Anh Tú đã tạo được chút tiếng tăm bởi từng tham gia một số ban nhạc trẻ khác và biển diễn ở một số club Mỹ. Còn Khánh Hà khi đó chỉ mới ra mắt, nổi lên nhờ tham gia chương trình Hippy à Gogo. Thúy Anh khi ấy còn rất trẻ, được gọi là "bé Thúy", cũng là ca sĩ nhỏ tuổi nhất trong các ban nhạc trẻ thời bất giờ.

Đến năm 1972, Anh Tú cùng hai em tách riêng, thành lập ban tam ca Thúy - Hà Tú. Sau đó, họ đổi tên thành ban The Uptight và phát hành một số ca khúc hit.

Năm 1973, ca sĩ Anh Tú có chia sẻ vài điều về ban nhạc trên tờ "Nhật báo Hòa Bình". Theo đó, ông nói rằng mỗi khi chuẩn bị thu âm ca khúc mới, các anh em thường tự chia nhau bè lấy. Phần nào khó thì nhờ đến anh Tuấn Ngọc chỉ dẫn, còn cha họ là nhạc sĩ Lữ Liên thường "đứng ngoài cuộc", lâu lâu mới lên tiếng phê bình.

Anh Tú nói thêm: "Dù mấy anh em chuyên trình bày nhạc ngoại quốc, nhưng lâu lâu cũng 'đánh' một bài ca Việt". Với nhạc trẻ Việt, ông nói rằng vì nhu cầu giới trẻ khi đó nên "cũng phải ca vậy, chứ không được thích thú lắm". Với ông, "được trình bày những nhạc phẩm hoàn toàn bằng tiếng Việt dễ dàng hơn là hát những bài Việt hóa". Tuy nói vậy, nhưng không thể phủ nhận mức độ nổi tiếng của The Uptight lúc bấy giờ. Họ là một trong những ban nhạc trẻ Sài Gòn rất được yêu thích, xuất hiện biểu diễn ở một số club và phòng trà có tiếng.

Anh Tú cũng nói thêm rằng, các y phục biểu diễn là do anh em tự bàn luận và chọn lấy, sau đó chỉ dẫn cho thợ may. Ông còn nói đùa rằng, "nếu có bỏ nghề ca hát mấy anh em sẽ hợp lại mở một tiệm may, chuyên làm những kiểu y phục lạ dành cho giới trẻ". 

Đến năm 1975, gia đình nhạc sĩ Lữ Liên sang Mỹ định cư. Tại hải ngoại, ban nhạc The Uptight tiếp tục hoạt động, bổ sung thêm một số thành viên là Tuấn Ngọc, Lan Anh và Lưu Bích. Trong đó, Tuấn Ngọc tham gia với vai trò đồng thủ lĩnh, cũng là người hướng dẫn thanh nhạc cho Anh Tú và các em. 

Khoảng giữa thập niên 1990, Khánh Hà đứng ra thành lập hãng đĩa riêng, gọi là Khánh Hà Productions. Từ đây, hãng đĩa này phát hành các CD của The Uptight cũng như các băng nhạc solo của họ. Một số ca sĩ khác cũng phát hành sản phẩm âm nhạc dưới tên hãng băng đĩa này là Tô Chấn Phong - chồng Khánh Hà, Mimi Le, Lan Anh,...

Năm 1990, ban nhạc The Uptight xuất hiện lần đầu trong băng Paris By Night 10 của trung tâm Thúy Nga. Họ tiếp tục xuất hiện cùng nhau trong PBN số 24 (1993) và PBN số 29 (1994). Vào năm 1993, ban nhạc The Uptight tan rã, các thành viên bắt đầu sự nghiệp solo và gây dựng được những tiếng vang nhất định.

Ban nhạc The Uptight và cái kết dở dang đầy tiếc nuối

Ban nhạc The Uptight từng rất được giới trẻ ở Sài Gòn thập niên 1960 - 1980 yêu thích. Đáng tiếc, họ lại có một cái kết đầy dang dở, khiến khán thính giả không khỏi xót xa. 

Năm 2003, đúng 10 năm sau khi ban nhạc tan ra, mấy anh em nhà họ Lã dự định sẽ tái hợp, cùng nhau biểu diễn. Họ dự định tổ chức các buổi lưu diễn, dưới tên là "The Uptight Together Again". Đáng tiếc, 1 tuần sau đó, Anh Tú bị đột quỵ rồi qua đời ở bệnh viên UCI (Nam California).

Sự ra đi của vị thủ lĩnh tâm huyết cũng như người anh em ruột thịt thân thiết đã trở thành một cú sốc với các thành viên. Ban nhạc The Uptight đã hủy bỏ show diễn ấy, và từ đó cũng không còn ai nhắc đến việc tái hợp nữa. Mãi đến lúc trung tâm Thúy Nga ghi hình PBN 129, thì có 4/6 thành viên mới tụ họp, cùng hát chung LK The Uptight. Giọng hát của cố ca sĩ Anh Tú cũng được xuất hiện trong chương trình, vang lên ở bài "Linh hồn tượng đá". 

Ngoài ra, nhạc sĩ Quốc Bảo từng viết về Anh Tú như sau: "Có quá nhiều người Việt hát tốt, đấy là điều mà mỗi khi nghĩ đến, tôi không khỏi tự hào lây. Nhưng suốt nửa đời mình, tôi chỉ tìm được hai giọng nam hay. Họ là hai anh em ruột trong một gia đình có nhiều người hát tốt đến mức thay vì tự hào thì bạn sẽ có chút ghen tị. Buồn thay, hôm nay, một trong hai người-hát-hay ấy đã ra đi vĩnh viễn. Tên anh là Lã Anh Tú...".

Trong một lần phỏng vấn, ca sĩ Tuấn Ngọc đã có những chia sẻ về em trai quá cố. Ông nói, bản thân rất biết ơn cuộc đời, cũng chẳng có gì phải oán trách, chỉ tiếc là chưa thể làm tốt hơn những việc đã làm để giúp người thân yêu của mình, như với em trai Anh Tú.

Tuấn Ngọc tâm sự: "Mỗi lần nhắc tới Tú, tôi đều xúc động vì Tú mất trong lúc vẫn còn khỏe mạnh, yêu đời. Năm đó Tú mới 53 tuổi, ra đi rất đột ngột. Tới ngày hôm nay, tôi vẫn buồn khi nhắc tới Tú". Ông ước thời gian quay lại để được chia sẻ, làm nhiều điều cho em trai hơn. 

Một số hình ảnh về ban nhạc The Uptight qua năm tháng

Xem thêm: Ký ức khó quên về ban nhạc Phượng Hoàng: 'The Beatles Sài Gòn' lẫy lừng một thuở