Hoàn cảnh ra đời ca khúc "Ai khổ vì ai": Nao lòng lời tâm sự của người tình phụ

VỀ CA KHÚC AI KHỔ VÌ AI

• Tên ca khúc: Ai khổ vì ai.
• Nhạc sĩ sáng tác: Thương Linh.
• Thể loại: Nhạc quê hương.
• Năm phát hành: Khoảng đầu thập niên 1970.
• Ca sĩ thể hiện tiêu biểu: Phương Hồng Quế, Quỳnh Dung - Duy Trường, Phi Nhung.

Hoàn cảnh ra đời ca khúc "Ai khổ vì ai"

Ca khúc "Ai khổ vì ai" là một sáng tác của nhạc sĩ Thương Linh. Người đầu tiên thể hiện ca khúc này là ca sĩ Phương Hồng Quế, do hãng đĩa Sóng Nhạc thu âm.

Không có nhiều thông tin về bài hát này, dù đây là một trong những nhạc phẩm rất được yêu thích của dòng nhạc quê hương. Có nơi ghi rằng nhạc sĩ Thương Linh là một người kín tiếng, có 4 người con trai. Ông từng hoạt động trong đoàn văn công Hà Sơn Bình, nhưng vì nhiều bất đồng về tư duy nghệ thuật mà bỏ nghề.

Tuy nhiên, theo chia sẻ của ca sĩ Phương Hồng Quế, người sáng tác ca khúc "Ai khổ vì ai" là nhạc sĩ khác. Khi đang thu âm bài hát này, cô có cơ hội làm việc với nhóm tác giả Lê Minh Bằng của hãng đĩa Song Nhạc. Theo cô, dựa trên một số lời kể lại, thì Thương Linh thực ra là một bút danh do nhạc sĩ Anh Bằng sử dụng khi hoạt động trong nhóm sáng tác này.

Ca khúc "Ai khổ vì ai" và lời tâm sự đau đớn của người bị tình phụ

Ca khúc "Ai khổ vì ai" là lời than của một người con gái bị phụ tình về mối tình dang dở. Mở đầu bài hát là những câu ca tràn ngập sự cay đắng, xót xa vì phải rời xa người yêu dấu...

"Anh biết chăng anh, , em khổ vì ai, em khóc vì ai

Ngày vui đã tan, nhân tình thế thái chỉ còn đống tro tàn

Em muốn kêu lên cho thấu tận trời cao xanh

Rằng tình yêu em sao giống đời đóa phù dung

Sớm nở tối tàn, xót thương vô vàn chưa thắm vội lìa tan".

Người con gái đau đớn hỏi người yêu, nhưng chẳng có tiếng hồi đáp. Đó chỉ là lời cảm thán của riêng cô, trách thay số phận mình sao khổn khổ đến thế. Hình ảnh bông hoa "phù dung" lại càng khiến câu ca thêm phần u sầu. Nguyên do là loài hoa ấy gắn liền với truyền thuyết nàng tiên Phù Dung và Đông Tâm, chính là câu mà "sớm nở tối tàn" (sớm nở chóng tàn). 

"Thuở xưa ngày đầu của nhau, hai đứa vang câu tình ca

Ngày đầu của nhau anh đón đưa em về nhà

Trăng nước hiền hòa, ngày đầu của nhau hương sắc tình yêu đậm đà"

Tiếp nối lời than thở của cô gái là những hồi tưởng về ngày đầu mới yêu. Khoảng thời gian ban đầu mới đẹp đẽ biết bao nhiêu, khi cả hai cùng chìm đắm trong "hương sắc tình yêu đậm đà". Nhưng cũng bởi vì ban đầu mối tình sâu đậm đến thế, nên khi việc chia ly xảy đến, người ta mới càng thêm đau khổ.

"Ngày nay người đành bỏ em, canh vắng bơ vơ sầu đau

Người đành bỏ em, quên khúc ca yêu lần đầu

Trăng nước bạc màu, người đành bỏ người như sương khói sau chuyến tàu".

Những tưởng câu chuyện tình sẽ đi đến một cái kết viên mãn, nào ngờ giờ đây lại kết thúc dở dang như vậy. Người đã phụ tình ta, quên đi "khúc ca yêu lần đầu". Sao người ơi nỡ bội bạc, từng thắm thiết quyến luyến làm sao, giờ lại lạnh lùng, tan biến như màn sương mờ ảo.

Ca khúc "Ai khổ vì ai" được yêu thích bởi đó là nỗi lòng của biết bao người bị tình phụ. Lúc mới yêu thật vui biết bao nhiêu, ta lạc quan và khờ dại, tin vào lời yêu ngọt ngào chót lưỡi đầu môi. Nào ngờ tình người lại chóng cạn đến thế, ngớt cơn say ái tình liền ngoảnh mặt làm ngơ. "Để lại thương sầu, trót yêu nhau rồi sao nỡ làm khổ nhau?", cứ tưởng quên được thì lại nhớ, chuyện tình lâu năm như vậy không thể nói bỏ là bỏ. Cũng vì thế, cô gái lại càng lún sâu vào hố đen tuyệt vọng, đắm chìm trong câu hỏi muôn đời "sao nỡ làm khổ nhau".

Nhóm sáng tác Lê Minh Bằng gồm những ai?

Nhóm sáng tác Lê Minh Bằng hay còn gọi là nhóm Lê Minh Bằng được thành lập vào năm 1966. Các thành viên gồm có nhạc sĩ Anh Bằng, nhạc sĩ Lê Dinh và nhạc sĩ Minh Kỳ. Nhóm sáng tác này đã trợ giúp cho ông Nguyễn Tất Oanh ở hãng đĩa Sóng Nhạc một thời gian dài.

Khi mới thành lập, ba nhạc sĩ đã thống nhất sẽ sáng tác các ca khúc hợp với mọi tầng lớp dân chúng. Lời bài hát sẽ phải giản dị, dễ nhớ, dễ thuộc, giai điệu và tiết tấu cũng phải thật đơn giản. 

Đặc biệt, cả 3 nhạc sĩ đều quyết định sẽ dùng một số bút danh khác nhau để đứng tên trong những bài hát thử nghiệm để tránh việc thất bại làm ảnh hưởng đến tên tuổi vốn có. Từ đó, những bút danh mới như Mạc Phong Linh, Vũ Chương, Dạ Cầm, Giang Minh Sơn, Mai Thiết Lĩnh, Mai Bích Dung,… lần lượt được sử dụng. Cái tên "Thương Linh" nhiều khả năng cũng nằm trong số bút danh này.

Xem thêm: Nhạc sĩ Anh Bằng: Huyền thoại nhạc vàng miền Nam, hư giác, điếc tai vẫn miệt mài sáng tác